درهم امارات یکی از مهم‌ترین ارزهای خارجی است که در کنار دلار آمریکا و یورو در مبادلات اقتصادی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. در شرایط تحریمی و محدودیت‌های شدید اقتصادی، استفاده از ارزهایی همچون درهم امارات به عنوان ابزار مبادلات تجاری با برخی کشورها به ویژه امارات متحده عربی، به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. پایگاه خبری تحلیلی رویداد ۳۶۰ در این مقاله به بررسی نقش درهم امارات در اقتصاد ایران پرداخته و تأثیرات آن را بر روابط تجاری و اقتصادی دو کشور و چالش‌ها و فرصت‌هایی که این وضعیت برای ایران ایجاد می‌کند، تحلیل می‌کند.

چرا درهم امارات؟

امارات متحده عربی به عنوان یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران، نقش بسزایی در مبادلات اقتصادی ایران و کشورهای همسایه دارد. این کشور به دلیل نزدیکی جغرافیایی، روابط تجاری گسترده و حجم بالای تبادلات مالی با ایران، یکی از اصلی‌ترین مراکز تجاری ایران در منطقه است. از سوی دیگر، استفاده از درهم امارات در معاملات مالی و تجاری ایران، به ویژه در زمان‌هایی که دسترسی به دلار محدود بوده، به عنوان یک راه‌حل جایگزین مطرح شده است.

درهم امارات به دلیل پیوند اقتصادی این کشور با دلار آمریکا و ثبات نسبی این ارز در مقایسه با ارزهای دیگر منطقه، در ایران به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود. بسیاری از ایرانی‌ها برای تجارت با کشورهای عربی خلیج فارس و حتی کشورهای آسیای شرقی، از درهم به عنوان ارزی معتبر و قابل تبادل استفاده می‌کنند.

تاریخچه و وضعیت کنونی درهم امارات

درهم امارات، که به عنوان واحد پول رسمی امارات متحده عربی شناخته می‌شود، از زمان تأسیس این کشور در سال ۱۹۷۱ وارد سیستم مالی آن شد. با وجود اینکه درهم یک ارز محلی است، اما به دلیل جایگاه استراتژیک امارات در منطقه خاورمیانه و نزدیکی اقتصادی ایران به این کشور، درهم به یکی از ارزان‌ترین و مناسب‌ترین ارزها برای انجام معاملات تجاری تبدیل شده است.

در گذشته، ایران عمدتاً از دلار آمریکا و یورو برای انجام مبادلات مالی استفاده می‌کرد، اما با توجه به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، به ویژه تحریم‌های آمریکا، بسیاری از روابط تجاری ایران به سمت استفاده از ارزهای غیر دلاری نظیر درهم امارات تغییر کرده است.

استفاده از درهم امارات در تجارت ایران

یکی از اصلی‌ترین حوزه‌هایی که درهم امارات در آن نقش آفرینی می‌کند، تجارت کالاها و خدمات بین ایران و کشورهای همسایه است. امارات به عنوان یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران، به ویژه در زمینه واردات و صادرات کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای، همواره نقش کلیدی داشته است.

در بسیاری از موارد، به ویژه در تجارت با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و همچنین کشورهای آسیای میانه، مبادلات مالی و تجاری از طریق درهم امارات انجام می‌شود. به عنوان مثال، بسیاری از صادرکنندگان ایرانی برای انجام معاملات با تجار اماراتی از درهم استفاده می‌کنند چرا که درهم از نظر هزینه‌های معاملاتی و نرخ تبدیل ارز از دلار و یورو ارزان‌تر است.

 نقش درهم امارات در مقابله با تحریم‌ها

یکی از دلایل اصلی استفاده از درهم امارات در اقتصاد ایران، مقابله با تحریم‌های بین‌المللی است. پس از شدت گرفتن تحریم‌ها و محدودیت‌های ارزی علیه ایران، این کشور به جستجوی روش‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها و انجام مبادلات اقتصادی خود ادامه داد. در این زمینه، استفاده از ارزهایی مانند درهم امارات به عنوان جایگزینی برای دلار آمریکا و یورو توانست شرایطی برای ایران فراهم کند تا تجارت خود را با سایر کشورهای دنیا ادامه دهد.

از آنجا که امارات متحده عربی به عنوان یکی از مراکز مالی مهم منطقه شناخته می‌شود و روابط اقتصادی گسترده‌ای با کشورهای مختلف دارد، ایران توانست با استفاده از درهم در انجام برخی معاملات خود موفق عمل کند. همچنین، بانک‌ها و مؤسسات مالی ایرانی از این ارز برای انجام تراکنش‌های بانکی و تبدیل ارز استفاده کرده‌اند.

تأثیرات اقتصادی استفاده از درهم در ایران

الف) تسهیل تجارت با کشورهای همسایه:

یکی از اصلی‌ترین تأثیرات استفاده از درهم امارات در اقتصاد ایران، تسهیل و تسریع تجارت با کشورهای همسایه است. امارات متحده عربی یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران به ویژه در زمینه‌های نفت، گاز، و کالاهای مصرفی است. بسیاری از تجار ایرانی به دلیل محدودیت‌های ارزی و تحریم‌ها، مجبور به انجام معاملات خود با استفاده از درهم امارات هستند.

ب) کاهش وابستگی به دلار:

استفاده از درهم در مقایسه با دلار، به ویژه در شرایط تحریمی، به ایران این امکان را می‌دهد که در تجارت با برخی کشورهای خاص همچنان فعال باقی بماند. در حالی که دلار آمریکا تحت تأثیر تحریم‌های اقتصادی قرار دارد و دسترسی به آن برای ایران دشوار شده، استفاده از درهم امارات می‌تواند به عنوان یک راهکار برای کاهش وابستگی به دلار عمل کند.

ج) پایداری در برابر نوسانات بازارهای ارزی:

درهم امارات به دلیل ارتباط نزدیک اقتصادی با دلار، معمولاً نوسانات کمتری نسبت به سایر ارزهای منطقه‌ای دارد. این ویژگی می‌تواند به تجار و مصرف‌کنندگان ایرانی کمک کند تا در شرایط اقتصادی ناپایدار و نوسانات ارزی، پایداری بیشتری در معاملات خود داشته باشند.

چالش‌های استفاده از درهم امارات

اگرچه درهم امارات در دوران تحریم‌ها به یک ابزار حیاتی برای ایران تبدیل شده است، اما استفاده از این ارز بدون چالش نیست. نمی توان به نقش درهم امارات در اقتصاد ایران بدون در نظر گرفتن این ریسک و چالش ها پرداخت. برخی از مهم‌ترین چالش‌ها عبارتند از:

الف) وابستگی به اقتصاد امارات:

استفاده از درهم امارات به معنای وابستگی بیشتر به اقتصاد امارات است. اگرچه امارات متحده عربی یکی از باثبات‌ترین اقتصادهای منطقه است، اما این وابستگی ممکن است در بلندمدت برای ایران خطرات اقتصادی به همراه داشته باشد. در صورت بروز مشکلات اقتصادی در امارات، ایران ممکن است به شدت تحت تأثیر قرار گیرد.

ب) خطرات نوسانات نرخ ارز:

با اینکه درهم امارات نوسانات کمتری نسبت به دیگر ارزهای منطقه‌ای دارد، همچنان به دلیل وابستگی به دلار، تغییرات در نرخ ارز دلار می‌تواند بر درهم تأثیرگذار باشد. این نوسانات می‌تواند برای تجار ایرانی چالش‌برانگیز باشد و موجب تغییرات ناخواسته در هزینه‌ها و سودآوری تجارت‌ها شود.

ج) پیچیدگی‌های مالیاتی و نظارتی:

استفاده از درهم برای انجام معاملات اقتصادی، به ویژه در قالب سیستم‌های مالی غیررسمی، ممکن است مشکلاتی در زمینه مالیات و نظارت‌های دولتی ایجاد کند. به دلیل عدم شفافیت در برخی از مبادلات ارزی، دولت ایران ممکن است در مواجهه با استفاده گسترده از درهم امارات با چالش‌هایی در زمینه نظارت و اعمال سیاست‌های مالیاتی مواجه شود.

د) دسترسی محدود به سیستم‌های مالی بین‌المللی

با وجود این‌که ایران از حواله درهم برای انجام برخی از معاملات استفاده می‌کند، محدودیت‌های موجود در سیستم‌های مالی جهانی و ناتوانی ایران از استفاده از سیستم‌های مالی بین‌المللی مانند SWIFT، یکی دیگر از چالش‌های بزرگ است. این محدودیت‌ها موجب می‌شود که انتقالات مالی میان ایران و سایر کشورها با مشکلاتی مواجه شود و ایران برای انجام معاملات خود با استفاده از درهم، به‌طور غیررسمی از مسیرهای خاصی استفاده کند که در برخی مواقع، این مسیرها با ریسک‌های قانونی و مالی همراه است.

فرصت‌ها و چشم‌انداز آینده نقش درهم در اقتصاد ایران

با توجه به تحولات سیاسی و اقتصادی، چشم‌انداز استفاده از درهم امارات در اقتصاد ایران همچنان مثبت به نظر می‌رسد. به‌ویژه با توجه به روابط تجاری روزافزون ایران با امارات و کشورهای همسایه، می‌توان انتظار داشت که استفاده از این ارز در سال‌های آینده نیز افزایش یابد.

دولت ایران در تلاش است تا سیستم‌های مالی و بانکی خود را به‌گونه‌ای طراحی کند که وابستگی به ارزهای خارجی کاهش یابد و استفاده از ارزهایی مانند درهم، که ارتباط نزدیک‌تری با کشورهایی نظیر چین و روسیه دارند، گسترش یابد. در این راستا، تقویت روابط بانکی با کشورهای همسایه و منطقه‌ای و تسهیل فرآیندهای انتقال ارز می‌تواند از ابزارهای مؤثری باشد که باعث کاهش ریسک‌های موجود و تقویت اقتصاد ایران شود.

الف) تقویت روابط تجاری با امارات:

در استفاده از درهم امارات به عنوان یک ابزار تجاری می‌تواند فرصتی برای تقویت روابط تجاری ایران با امارات و دیگر کشورهای عربی باشد. این کشورها به دلیل وجود روابط تجاری قوی و زیرساخت‌های مالی مناسب، می‌توانند به ایران در تسهیل مبادلات تجاری کمک کنند.

ب) توسعه روابط با سایر کشورهای عربی:

همچنین، با توجه به روابط اقتصادی و تجاری گسترده ایران با سایر کشورهای عربی، استفاده از درهم می‌تواند به ایران این امکان را بدهد که مبادلات خود را با کشورهای دیگری همچون قطر، عمان، و کویت توسعه دهد. این موضوع می‌تواند تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران در خلیج فارس داشته باشد.

ج) تقویت جایگاه ایران در بازارهای منطقه‌ای:

به دلیل تقویت روابط اقتصادی با امارات و کشورهای همسایه، استفاده از درهم امارات می‌تواند به ایران کمک کند تا جایگاه خود را در بازارهای منطقه‌ای بهبود بخشد و فرصت‌های تجاری بیشتری را برای صنایع مختلف به دست آورد.

حواله درهم امارات در بازار ایران

حواله درهم امارات در بازار ایران، به‌ویژه پس از تحریم‌های اقتصادی، به یکی از ابزارهای مهم مالی در انجام معاملات بین‌المللی تبدیل شده است. در این بخش، به تحلیل وضعیت حواله درهم امارات در ایران، چالش‌ها و تأثیرات آن بر اقتصاد کشور پرداخته خواهیم شد.

الف) استفاده از حواله درهم برای انجام معاملات بین‌المللی

با وجود محدودیت‌های شدید تجاری و مالی ناشی از تحریم‌ها، ایران مجبور به استفاده از ارزهای جایگزین به‌جای دلار آمریکا شده است. درهم امارات، به دلیل نزدیکی جغرافیایی و روابط تجاری گسترده بین ایران و امارات، به عنوان یک گزینه مناسب برای حواله‌های ارزی در معاملات بین‌المللی انتخاب شده است. به‌ویژه در تجارت‌های مربوط به واردات کالا و خدمات، بسیاری از تاجران ایرانی برای تسویه حساب‌های خود با کشورهای مختلف، از حواله درهم استفاده می‌کنند.

این روند در سال‌های اخیر تقویت شده و تبدیل به یک بخش مهم از سیستم مالی ایران شده است. استفاده از حواله درهم در مقایسه با سایر ارزها به‌ویژه دلار، از نظر هزینه‌های معاملاتی و نوسانات کمتری که در مقایسه با ارزهای دیگر دارد، به‌عنوان یک گزینه جذاب شناخته می‌شود.

ب) نوسانات قیمت حواله درهم

یکی از چالش‌های عمده در بازار ایران، نوسانات شدید قیمت حواله درهم است. این نوسانات می‌تواند به دلیل تغییرات نرخ ارز جهانی، سیاست‌های اقتصادی امارات یا تصمیمات داخلی ایران ایجاد شود. به‌طور مثال، در سال‌های اخیر، درهم امارات با نوسانات زیادی روبه‌رو بوده که تأثیرات آن به‌ویژه در بخش واردات و صادرات ایران محسوس بوده است. باید این موضوع را در نظر داشت که نقش درهم امارات در اقتصاد ایران به گونه ای ست که برخی از اوقات درهم امارات لیدر بازار ارز ایران می شود و نوسانات را رهبری می کند.

اگرچه دولت ایران سعی در تثبیت نرخ ارز دارد، اما نوسانات نرخ حواله درهم، به‌ویژه در شرایط اقتصادی غیرمستقیم و تحریم‌ها، موجب نگرانی‌هایی در بازارهای مالی و تجاری شده است. این نوسانات تأثیرات مستقیمی بر قیمت کالاهای وارداتی، هزینه‌های تولید و در نهایت قیمت‌های مصرفی در بازار داخلی ایران دارد.

ج) حواله درهم و تجارت با کشورهای دیگر

یکی دیگر از تأثیرات عمده حواله درهم در اقتصاد ایران، استفاده از آن در تجارت با کشورهای همسایه و فرامنطقه‌ای است. کشورهای آسیای جنوبی و آسیای میانه از جمله پاکستان، افغانستان، هند و ترکمنستان، که به‌طور سنتی روابط تجاری نزدیکی با ایران دارند، در بسیاری از معاملات خود از درهم امارات استفاده می‌کنند. این امر به‌ویژه در شرایط تحریمی به ایران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به ارزهای غربی، معاملات خود را انجام دهد.

در این زمینه، انتقال ارز از طریق سیستم‌های بانکی مختلف، مانند سیستم‌های انتقال پول از طریق بانک‌های امارات یا سیستم‌های حواله‌های مالی دیگر، که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از درهم استفاده می‌کنند، موجب تسهیل تجارت میان ایران و سایر کشورهای منطقه شده است. این روند به‌ویژه در صادرات نفت و محصولات غیرنفتی ایران مهم است.

 نتیجه‌گیری

نقش درهم امارات در اقتصاد ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته و به عنوان یک راه‌حل جایگزین برای دلار در معاملات تجاری ایران با برخی کشورها، به ویژه کشورهای همسایه، مطرح شده است. استفاده از درهم امارات فرصت‌هایی را برای کاهش وابستگی به دلار و تسهیل تجارت با کشورهای عربی فراهم کرده است، اما چالش‌هایی از جمله وابستگی به اقتصاد امارات، نوسانات ارزی و پیچیدگی‌های نظارتی نیز به همراه دارد.

با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقتصادی ایران و امارات، این کشور می‌تواند به عنوان یک شریک تجاری استراتژیک برای ایران در نظر گرفته شود. از این رو، استفاده از درهم امارات همچنان نقشی حیاتی در تبادلات اقتصادی و تجاری ایران خواهد داشت و در آینده ممکن است تأثیر بیشتری در تسهیل روابط تجاری ایران با دیگر کشورهای منطقه ایفا کند.

مطالعه بیشتر:

• درهم لیدر بازار ارز شد؛ شرط مهم برای کاهش قیمت دلار/ پیش‌بینی قیمت دلار امروز
• نقش یوان چین در اقتصاد ایران / راهی برای دور زدن تحریم‌ها و تقویت روابط تجاری ایران و چین
• رشد نقدینگی در اقتصاد ایران؛ تهدید یا فرصت؟

انتهای پیام