رابطه رشد نقدینگی با تورم / چرخهای که اقتصاد را متحول میکند
رشد نقدینگی به افزایش حجم پول در گردش و شبهپول در اقتصاد اشاره دارد. در اقتصاد ایران، این مفهوم یکی از مهمترین شاخصهای کلان اقتصادی به شمار میآید و ارتباط نزدیکی با تورم دارد. تورم به معنای افزایش مستمر و کلی سطح قیمتها، نه تنها بر قدرت خرید جامعه تاثیر میگذارد، بلکه اقتصاد کلان را نیز دچار نوسانات جدی میکند. در این مقاله، به تحلیل رابطه بین رشد نقدینگی و تورم میپردازیم و عوامل تاثیرگذار را بررسی میکنیم.
رشد نقدینگی چیست؟
نقدینگی شامل مجموع پول نقد و سپردههای بانکی است که در یک اقتصاد در دسترس هستند. وقتی رشد نقدینگی از میزان رشد تولید ناخالص داخلی فراتر رود، تقاضای اضافی در اقتصاد ایجاد میشود که اغلب منجر به افزایش سطح قیمتها یا تورم میشود.
بر اساس گزارشها، در سالهای اخیر حجم نقدینگی در ایران بهطور مداوم افزایش یافته است که این امر یکی از اصلیترین عوامل تورم در اقتصاد کشور بوده است [۱].
چرا رشد نقدینگی منجر به تورم میشود؟
رشد نقدینگی زمانی به تورم منجر میشود که افزایش عرضه پول با افزایش متناسب در تولید کالاها و خدمات همراه نباشد. در چنین شرایطی، تقاضای کل از عرضه کل پیشی میگیرد و قیمتها افزایش مییابند.
عوامل مختلفی میتوانند رشد نقدینگی را تشدید کنند:
- کسری بودجه دولت: دولتها در مواقع کسری بودجه، به چاپ پول جدید یا استقراض از بانک مرکزی روی میآورند که باعث افزایش نقدینگی میشود [۶].
- ضعف سیاستهای پولی: عدم مدیریت مناسب نرخ بهره و کنترل نقدینگی منجر به افزایش تقاضای پول و در نتیجه تورم میشود.
- تحریمها و کاهش ارزش پول ملی: تحریمها میتوانند دسترسی به منابع مالی خارجی را محدود کرده و نیاز به افزایش نقدینگی داخلی را ایجاد کنند [۸].
اثرات تورم بر اقتصاد
تورم بالا باعث کاهش قدرت خرید و بیاعتمادی به پول ملی میشود. همچنین، با افزایش قیمتها، هزینه تولید و واردات نیز افزایش مییابد که میتواند به رکود تورمی منجر شود. این چرخه معیوب زمانی تکمیل میشود که تورم خود به رشد بیشتر نقدینگی دامن میزند.
راهکارها برای کنترل رشد نقدینگی و تورم
- مدیریت کسری بودجه: دولت باید از استقراض مستقیم از بانک مرکزی اجتناب کرده و سیاستهای انضباط مالی را اعمال کند.
- تقویت بخش تولید: افزایش تولید ناخالص داخلی باعث جذب نقدینگی و جلوگیری از افزایش تورم میشود.
- اصلاح نظام بانکی: سیاستهای پولی و بانکی باید برای کاهش نرخ رشد نقدینگی طراحی شوند.
رشد نقدینگی و تورم، دو پدیده به شدت مرتبط در اقتصاد هستند که مدیریت ناکارآمد آنها میتواند پیامدهای جدی برای رفاه عمومی و توسعه اقتصادی داشته باشد. اتخاذ سیاستهای هوشمندانه و پایدار میتواند این چرخه معیوب را مهار کرده و زمینهساز رشد اقتصادی سالم شود.
مطالعه بیشتر:
- اقتصاد در خانه: تحلیل نقش درآمد و هزینه ها در کیفیت زندگی خانوادگی
- تورم و قدرت خرید مردم؛ آیا افزایش قیمتها زندگی را دشوارتر کرده است؟
- رشد نقدینگی در اقتصاد ایران؛ تهدید یا فرصت؟
انتهای پیام
