یلدا در فرهنگ های مختلف جهان / کشورهای دیگر چگونه انقلاب زمستانی را جشن می گیرند؟ (تصاویر)
انقلاب زمستانی یا انقلاب دسامبر در نیمکره شمالی اهمیت ویژهای دارد و آغاز فصل جدیدی را نشان میدهد که پس از آن، روزها طولانیتر و شبها کوتاهتر میشوند. یلدا در فرهنگ های مختلف جهان با مراسم خاص و نامهای متفاوتی مانند شب یلدا در ایران جشن گرفته میشود.
به گزارش رویداد ۳۶۰ به نقل از ایمنا، ستارگان در پایان هر سال نقش مهمی ایفا میکنند و با انقلاب زمستانی ارتباط دارند. این رویداد هزاران سال است که بر تخیل، باورها و زندگی فرهنگهای مختلف، از جمله رومیان باستان، ایرانیان، وایکینگها و اسلاوها تأثیر گذاشته است. در این زمان، فرهنگهای مختلف بهروشهای گوناگون لحظه انقلاب زمستانی را جشن میگیرند و بازگشت نور را ارج مینهند.
انقلاب زمستانی که در نیمکره شمالی رخ میدهد، نشاندهنده کوتاهترین روز و طولانیترین شب سال است و بهطور رسمی آغاز فصل جدید را اعلام میکند. از این زمان به بعد، روزها طولانیتر و شبها کوتاهتر میشوند. این رویداد در سنتهای مختلف بهعنوان زمانی برای تجدید عهد و برگزاری آیینها در سراسر جهان شناخته میشود.
انقلاب دسامبر یا زمستانی چیست؟
انقلاب دسامبر لحظهای است که خورشید بهطور مستقیم بر فراز برج جدی قرار دارد. این حالت در نیمکره شمالی به انقلاب زمستانی نیز معروف است که در طول آن، کوتاهترین روز و طولانیترین شب سال بهطور همزمان اتفاق میافتد. طبق بسیاری از فرهنگها، در انقلاب دسامبر خیر و زندگی بر شب، شر و مرگ غلبه میکند. این زمان جادویی در طول هزاران سال به شیوههای مختلف جشن گرفته شده است. استقبال از یلدا در فرهنگ های مختلف جهان با نام های متفاوت و آیین گوناگونی صورت می گیرد.
کشورهای دیگر چگونه انقلاب زمستانی را جشن می گیرند؟
در ایران، جشنهای زمستانی معمولاً به مناسبت شب یلدا برگزار میشود که یکی از بزرگترین جشنهای باستانی ایرانیان است. شب یلدا، که در شب ۳۰ آذر تا ۱ دی برگزار میشود، بلندترین شب سال در نیمکره شمالی است و از آن به عنوان آغاز رسمی فصل زمستان یاد میشود. یلدا در کشورها و فرهنگ های مختلف جهان نیز هر یک به گونه ای جشن گفته می شود:
۱٫ چین – جشن دونگجی
در چین، انقلاب زمستانی با جشن دونگجی (Dongzhi Festival) جشن گرفته میشود که یکی از مهمترین جشنهای سنتی است. خانوادهها در این روز دور هم جمع میشوند و غذاهای خاصی را میل میکنند، که مهمترین آنها تانگیوآن است؛ توپکهای برنجی شیرین که با خمیر کنجد یا خمیر لوبیا قرمز پر میشوند. شکل گرد این توپکها نماد وحدت و کامل بودن است. این جشن بر همبستگی خانوادگی و بازگشت روزهای طولانیتر تأکید دارد.
۲٫ سوئد – روز سنت لوسی
در سوئد، انقلاب زمستانی با جشن روز سنت لوسی (St. Lucia’s Day) در ۱۳ دسامبر همراه است. در این روز، دختران با لباسهای سفید و شمعهایی بر سر خود، در مراسمی به راه میافتند. این رویداد نماد آغاز روزهای تاریکتر و بازگشت نور به دنیای ماست و امید و گرمایی را به همراه دارد که به فصل سرد و طولانی زمستان میآورد.
۳٫ پرو – اینتی رایمی
در پرو، جشن اینتی رایمی (Festival of the Sun) در زمان انقلاب زمستانی برگزار میشود. این جشن به افتخار خدای خورشید، اینتی، برگزار میشود و یکی از مهمترین جشنهای فرهنگی در پرو بهویژه در کوسکو است. در این جشن رژهها، رقصها و هدایا به منظور تضمین برداشتهای خوب برگزار میشود. اگرچه نسخه مدرن این جشن در ماه ژوئن برگزار میشود، اما ارتباطات فرهنگی و تاریخی زیادی با انقلاب زمستانی دارد.
۴٫ ژاپن – توچی
در ژاپن، انقلاب زمستانی با جشن توچی (Toji) همراه است. مردم معمولاً در این روز به حمامهایی با یوزو (یک نوع میوه سیتروس) میروند که معتقدند باعث دوری از بیماریها و آوردن سلامت برای سال جدید میشود. همچنین مردم غذاهایی مانند کابوچا (یک نوع کدو تنبل) میخورند که به خوششانسی اعتقاد دارند.
۵٫ پادشاهی متحد – گردهمایی استونهنج
در پادشاهی متحد، به ویژه در استونهنج، انقلاب زمستانی با گردهماییهایی در این monument باستانی جشن گرفته میشود. هزاران نفر از جمله دروئیدها و پیگانها در این مکان جمع میشوند تا بازگشت خورشید را جشن بگیرند. لحظه طلوع خورشید در روز انقلاب زمستانی، نقطه کانونی جشنها است که نماد تولد دوباره خورشید و پیروزی نور بر تاریکی است.
امروزه مردمان این سرزمین این سنت را دوباره زنده کرده و در طلوع روز پس از بلندترین شب سال، برای مشاهده طلوع جادویی خورشید از میان سنگها، دور هم جمع میشوند. در این مراسم هیچ هزینهای از افراد دریافت نمیشود، اما فضای پارکینگ محدود است. بازدیدکنندگان حتی میتوانند برای این جشن آرام و مقدس زمستانی، تا خود سنگها پیش بروند، منطقهای که معمولاً محصور شده است.
۶٫ فنلاند – جولپوکی و جشنهای کریسمس
در فنلاند، انقلاب زمستانی بخشی از جشنهای کریسمس است. جولپوکی (سانتا کلاوس فنلاندی) نقش اصلی را در جشنها دارد و خانوادهها برای برگزاری ضیافتها، تبادل هدایا و رفتن به سونا دور هم جمع میشوند. انقلاب زمستانی آغاز روزهای طولانیتر است که به جشنهای کاملتری در کریسمس منتهی میشود.
۷٫ مکزیک – لاس پوساداس
در مکزیک، انقلاب زمستانی همزمان با جشن لاس پوساداس (Las Posadas) است که یک جشن نه روزه است که به کریسمس ختم میشود. در حالی که این رویداد بیشتر جنبه مذهبی دارد، اما عناصری از جشنهای پیشاکلمبی نیز در آن مشاهده میشود. مردم سفر مریم و یوسف را بهعنوان نماد جستجوی پناهگاه بازسازی میکنند و در این میان رژهها، موسیقی و ضیافتها برگزار میشود.
۸٫ هند – ماکار سانکرانتی
در هند، انقلاب زمستانی آغاز فصل برداشت است و با جشن ماکار سانکرانتی (معمولاً در اواسط ژانویه) جشن گرفته میشود. در این جشن، مردم کایت پرانی میکنند، از شیرینیهای تهیهشده از دانههای کنجد لذت میبرند و در رویدادهای فرهنگی مختلف شرکت میکنند. این جشن بهطور ویژه به انتقال خورشید به برج جدی اشاره دارد که به معنای پایان زمستان و آغاز روزهای طولانیتر است.
در پایان، میتوان گفت که در حالی که جشن انقلاب زمستانی در سراسر جهان به اشکال مختلفی برگزار میشود، بیشتر فرهنگها به بازگشت نور، گرما و امید بهعنوان موضوع اصلی جشنهای خود توجه دارند، خواه از طریق جشنهای بزرگ، مراسم مذهبی یا آیینهای سنتی.
انقلاب دسامبر چه زمانی رخ میدهد؟
انقلاب زمستانی در زمانی رخ میدهد که خورشید باید در منطقه گرمسیری برج جدی باشد و در اوج قرار گیرد که تاریخ بسته به طول سال شمسی و وقوع سالهای کبیسه، در پایان دسامبر متفاوت است. طبق تقویم جولیان، انقلاب دسامبر در نیمکره شمالی در عصر حاضر مصادف با بیستم دسامبر ۲۰۲۴ (سیام آذر ۱۴۰۳) است. این روز خاص مورد توجه رومیهای باستان، ایرانیها، اسلاوها، آلمانیها، سلتها، وایکینگها و مسیحیان قرار دارد. سنتهای این روز شامل موارد زیر است:
ساتورنالیا
ساتورنالیا از حدود قرن هفتم قبل از میلاد توسط رومیان باستان به افتخار زحل، الهه کشاورزی، ثروت و آزادی جشن گرفته میشد و جشن موسوم به برابری بود. از هفدهم تا بیستوسوم دسامبر، بردگان میتوانستند از آزادی برخوردار شوند و نقشهای آنها را با صاحبانشان عوض میشد. در این دوره کسی کار نمیکرد، در عوض جماعتی خوشحال برای زحل قربانی میکردند و به راهپیماییهای شاد و تماشای مبارزههای گلادیاتورها میپرداختند.
یلدا
جشن یلدا که با نام شب یلدا نیز شناخته میشود، نمونهای از فرهنگ ایرانیان باستان در طول انقلاب دسامبر بوده است و امروز در میان مردم ایران، افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان، ازبکستان و ارمنستان گرامی داشته میشود و قرنهاست که مردم این فرهنگها در سراسر جهان، در انقلاب زمستانی گردهم میآیند تا یلدا به معنای تولد دوباره را جشن بگیرند. ایرانیان معتقد بودند که این روز تولد الهه خورشید، میترا، است و در عین حال، تاریکترین شب سال نیز نیروهای شیطانی را به خود جذب میکند، بنابراین مردم دور هم جمع میشدند و تمام شب را تا طلوع آفتاب در کنار آتش نگهبانی میدادند.
یلدا زمانی است که دوستان و آشنایان برای خوردن، نوشیدن و شعر خواندن در طول شب گردهم میآیند و در کنار یکدیگر به استقبال خورشید میروند. آجیل و میوههایی همچون انار و هندوانه نمادین هستند، زیرا رنگ قرمز آنها نشاندهنده سپیدهدم و زندگی و البته پیروزی نور بر تاریکی است.
سول اینوکتوس
رومیها در حدود قرن سوم تا چهارم پس از میلاد، در بیستوپنجم دسامبر سول اینوکتوس را جشن میگرفتند که روز خورشید شکستناپذیر بود. این سنت به آئین الهگان خاورمیانه همچون میترا، الگابالا و بعل اشاره داشت که در سایر نقاط امپراتوری نیز نقشی قوی داشت. هنگامی که مسیحیت در میان رومیان رایج شد، تولد مسیح و سول اینوکتوس با هم جشن گرفته میشد. سپس پاپ ژولیوس اول در سال ۳۵۰ پس از میلاد تصمیم گرفت کریسمس در بیستوپنجم دسامبر برگزار شود.
کولیادا
اسلاوهای اولیه در کوتاهترین روز سال، کولیادا را جشن میگرفتند که به آن کولدا نیز میگفتند و نماد پیروزی الهه مرتبط با آئین خورشید، یعنی سواروگ، بر تاریکی بود. بسیاری از آئینهای مرتبط با کولیادا همچون ۱۲ غذای شب کریسمس، قرار دادن یونجه زیر سفره یا فال سال نو هنوز در سنت کریسمس وجود دارد. اسلاوها در انقلاب دسامبر با هم آواز میخواندند، لباس نو میپوشیدند، شادی میکردند و به یکدیگر هدایایی میدادند.
یول
ژرمنها و اسکاندیناویها برای هزاران سال یول یا ژول، جشن بازگشت نور و گرما، را برگزار میکردند که به جشن تولد دوباره خورشید یا تعطیلات زمستانی معروف بود. این جشن از اواخر دسامبر (بیستویکم) تا اوایل ژانویه ادامه داشت. نام ژول امروزه در دانمارک، سوئد و نروژ برای روز کریسمس استفاده میشود. در کشورهای دیگر نیز بسیاری از سنتهای کریسمس جاری ریشه در باورهای قدیمی فرهنگهای آلمانی و اسکاندیناوی دارد که آویز دارواش، هدیه دادن و تزئین درخت کریسمس چند مورد از آنهاست. یول یا ژول کوتاهترین روز سال، پایان نزول به تاریکی و آغاز بازگشت نور است.
یول در اصل یکی از هشت تعطیلات مهم یا سابات است که یک سال را به آغاز و اوج هر فصل تقسیم میکنند. برای هر تعطیلات آئینی وجود دارد که بر آنچه در طبیعت و بنابراین در زندگی مردم رخ میدهد، تمرکز دارد. در این زمان از سال، مردم همزمان اوج تاریکی، دانش و امید به بازگشت نور و گرما را تجربه میکنند. در این جشن شرکتکنندگان در یک دایره جمع میشوند و رهبران مراسم، با قدم زدن در اطراف دایره، شعار دادن و پاشیدن نمک و آب، فضا را عوض میکنند. پس از آن، نمایش چهار عنصر آب، آتش، هوا و خاک وجود دارد که اغلب برای نشان دادن آتش از شمع، برای نشان دادن آب از یک پوسته صدف (shell)، برای هوا از پر و برای زمین از یک کریستال استفاده میشود.
ارواح برای کمک به مراسم به این دایره فراخوانده میشوند و بر باور آنها همیشه مراقبهای مربوط به تعطیلات و تغییراتی که در آن فصل در دنیای طبیعی رخ میدهد وجود دارد. در این جشن همیشه آتش یا چراغهایی وجود دارد که نماد بازگشت خورشید است و از شرکتکنندگان خواسته میشود لباسهای براق بپوشند. آنها بهطور نمادین بخشی از بازگشت نور هستند. مدیتیشن در آئینهای یول بهطور معمول شامل اشاره به تاریکی زمستان دارد که مردم در این زمان از سال تجربه میکنند. مراسم در نهایت با پایکوبی و آواز خواندن به پایان میرسد.
دونگژی
دونگژی در زبان چینی به معنای رسیدن زمستان و یکی از اصطلاحات خورشیدی در تقویم سنتی این کشور است. این مناسبت نقطه عطفی در سال محسوب میشود که انرژی یین با طولانی شدن روزها به انرژی مثبت یانگ تبدیل میشود. دونگژی بهطور سنتی بهعنوان جشنواره پایان برداشت در دوره سلسله هان جشن گرفته میشد و امروزه زمان مهمی برای وقتگذرانی با خانواده و خوردن یک وعده غذایی مقوی از تانگیوان (کوفته) است.
اینتیریمی
انقلاب زمستانی پرو در ژوئن جشن گرفته میشود و به الهه خورشید اینکا یعنی اینتی (به معنای خورشید در کچوا) احترام میگذارد که محترمترین الهه در آئین اینکاهاست. این جشنواره که در سالهای اول تسلط اسپانیا بر پرو ممنوع شده بود، دوباره احیا شده است و اکنون در شهر کوسکو برگزار میشود که زمانی مرکز امپراتوری اینکاها بود. جشنها شامل اعیاد و قربانیهای ساختگی به احترام آئینهای تاریخی است.
سویال
برای قبیله هوپی بومیان آمریکا، مراسم سویال یکی از مهمترین مراسمهای طول سال محسوب میشود، زیرا دسامبر ماهی است که ارواح محافظ خورشید به نام کاتسیناس را از خواب طولانی خود بازمیگرداند. این مراسم که تا ۱۶ روز طول میکشد، شامل هدیه دادن، پایکوبی و قصهگویی است و بیشتر در اتاقهای مقدس زیرزمینی به نام کیواس انجام میشود. این جشنواره زمان دعا و تطهیر را نشان میدهد.
توجی
انقلاب زمستانی در ژاپن با چندین آداب و رسوم برای استقبال از بازگشت خورشید همراه است. یکی از رسمهایی که قدمت آن به صدها سال قبل بازمیگردد شامل حمام آب گرم با یوزو و مرکبات است که بهعلت خواص درمانیاش شهرت دارد. سنتهای دیگر عبارت است از خوردن کدو حلوایی زمستانی به نام کابوچا و غذاهایی که حاوی صدای «N» است، زیرا اعتقاد بر این است که خوششانسی میآورند.
مطالعه بیشتر:
- برای شب یلدا آماده اید؟ / این ۵ ایده برای شب یلدا شما را شگفت زده می کند!
- ۱۰ ایده خاص برای خرید هدیه روز زن و روز مادر امسال که شگفتزدهشان میکند
- تاریخ و روز دقیق شب یلدا ۱۴۰۳ – ۲۰۲۴
انتهای پیام