چرا در روابط عاطفی دچار الگوهای تکراری میشویم؟
چرا برخی افراد همواره درگیر روابط عاطفی اشتباه میشوند، حتی با وجود آگاهی از آنچه میخواهند؟ روانکاوی معتقد است که انتخابهای ما در روابط تحت تأثیر ناخودآگاه و الگوهای تکراری گذشته شکل میگیرد. این الگوها، برخاسته از تجربههای اولیه ما، میتوانند ما را به سمت روابطی سوق دهند که آشنا اما ناکارآمدند.
چرا برخی افراد همیشه در روابط اشتباه قرار میگیرند؟
رویداد ۳۶۰ | وقتی صحبت از انتخاب شریک عاطفی به میان میآید، بسیاری از ما معیارهایی برای سنجش طرف مقابل داریم؛ از ظاهر و وضعیت مالی گرفته تا ویژگیهایی مانند اعتمادبهنفس و بخشندگی. اما با وجود این ملاکها، چرا برخی افراد بهطور مداوم وارد روابطی میشوند که به شکست منتهی میشود؟ روانکاوی معتقد است که ریشه این مسئله در ناخودآگاه ما نهفته است.
زیگموند فروید در اینباره میگوید: «ما آدمها را تصادفی انتخاب نمیکنیم، بلکه آنها از پیش در ناخودآگاه ما حضور دارند.» به بیان دیگر، انتخابهای عاطفی ما تنها به معیارهای سطحی مربوط نیستند، بلکه تحت تأثیر الگوهای تکراری و تجربههای گذشته شکل میگیرند.
چگونه الگوهای تکراری را در روابط عاطفی تشخیص دهیم؟
یکی از بهترین راهها برای درک ناخودآگاه، بررسی الگوهای تکراری در روابط است. این الگوها معمولاً از تجربیات اولیه و روابط ما با والدین یا افراد مهم زندگی نشأت میگیرند و بهطور ناخودآگاه در روابط آینده بازتولید میشوند.
برای مثال:
تصور کنید مردی ۲۷ ساله که در سه رابطه گذشته خود قربانی خیانت شده است. در نگاه اول، این مسئله میتواند تصادفی به نظر برسد، اما احتمال وقوع مداوم چنین اتفاقی بسیار پایین است. روانکاوی این وضعیت را اینگونه تحلیل میکند: این فرد احتمالاً تجربهای از «خیانت» در دوران کودکی داشته است. شاید وقتی شش ساله بوده، با تولد یک خواهر یا برادر جدید، احساس کرده که والدینش عشق و توجه را از او دریغ کردهاند. این تجربه ناخوشایند به بخشی از الگوی روانی او تبدیل شده و باعث میشود که در بزرگسالی نیز بهطور ناخودآگاه جذب روابطی شود که به خیانت ختم میشوند.
چرا برخی افراد همواره در روابط نابرابر قرار میگیرند؟
اگر فردی در روابط خود همواره در اولویت دوم قرار میگیرد، ممکن است علت آن در گذشته او نهفته باشد. کسانی که در کودکی همواره احساس کمارزشی داشتهاند، در بزرگسالی نیز به روابطی جذب میشوند که آنها را در جایگاه درجه دوم نگه میدارد. در واقع، ما در روابط خود همان ارزشی را دریافت میکنیم که ناخودآگاهمان برای خود قائل است.
چگونه ناخودآگاه بر نوع روابط ما تأثیر میگذارد؟
الگوهای تکراری در روابط عاطفی میتوانند به اشکال مختلفی بروز کنند:
✅ رابطه از راه دور: افرادی که همواره درگیر روابط لانگ دیستنس میشوند، ممکن است در گذشته با والدینی مواجه بوده باشند که حضور کافی در زندگی آنها نداشتهاند. به همین دلیل، ناخودآگاه آنها «عشق» را با «دوری» پیوند زده است.
✅ ترس از صمیمیت: برخی افراد بهطور ناخودآگاه از روابط عمیق و صمیمی اجتناب میکنند. این مسئله معمولاً در افرادی دیده میشود که در کودکی بارها از سوی والدین یا مراقبان خود ناامید شدهاند. این افراد بهطور ناخودآگاه جذب کسانی میشوند که غیرقابل اتکا هستند، چراکه این الگو برای آنها آشناتر و کمتنشتر است.
✅ روابط سطحی و بدون تعهد: در برخی موارد، افرادی که روابط جنسی متعددی بدون وابستگی عاطفی تجربه میکنند، ممکن است در کودکی مورد بیتوجهی عاطفی قرار گرفته باشند. این افراد ممکن است از صمیمیت بترسند و ترجیح دهند که روابط خود را در سطحی نگه دارند که نیازی به تعهد عاطفی نداشته باشد.
✅ احساس استفاده شدن در روابط: زنانی که احساس میکنند مردان تنها برای رابطه جنسی به آنها توجه میکنند، ممکن است در گذشته توسط افراد مهم زندگیشان (مانند والدین) بهعنوان وسیلهای برای برآوردن نیازهای دیگران در نظر گرفته شده باشند. این تجربه، الگوی روانی آنها را بهگونهای شکل داده است که ناخودآگاه وارد روابطی میشوند که در آنها مورد استفاده قرار میگیرند.
چگونه از چرخهی الگوهای تکراری خارج شویم؟
🔹 خودآگاهی: اولین قدم برای تغییر الگوهای تکراری در روابط عاطفی، شناخت آنها است. بررسی تاریخچهی روابط و یافتن الگوهای مشترک میتواند به درک بهتر این مسئله کمک کند.
🔹 درمان و مشاوره: روانکاوی و درمان شناختیرفتاری (CBT) میتوانند به شناسایی و اصلاح الگوهای ناخودآگاه کمک کنند.
🔹 کار بر روی عزت نفس: بسیاری از الگوهای ناسالم ریشه در عزت نفس پایین دارند. افزایش خودارزشی و تعیین مرزهای سالم در روابط میتواند به شکستن این الگوها کمک کند.
🔹 تغییر آگاهانه در انتخابها: اگر متوجه شدید که همواره جذب افراد خاصی با ویژگیهای مشابه میشوید، سعی کنید آگاهانه از این الگو فاصله بگیرید و افراد جدیدی را با ویژگیهای متفاوت امتحان کنید.
انتخابهای ما در روابط عاطفی تصادفی نیستند. ناخودآگاه ما، تحت تأثیر تجربیات گذشته، ما را به سمت الگوهای آشنایی سوق میدهد که ممکن است لزوماً سالم نباشند. شناخت این الگوها و کار بر روی آنها میتواند به ایجاد روابط سالمتر و آگاهانهتر کمک کند.
بیشتر بخوانید:
- روانشناسی رنگها: چگونه رنگها بر احساسات ما تأثیر میگذارند؟
- داستان کامل فیلم روانی هیچکاک + نقد و بررسی
- تست روانشناسی شخصیت: رنگ مورد علاقه شما چیست؟
انتهای پیام
یک نظر
dbaxe4