جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۴ به دو دانشمند به نام‌های ویکتور آمبروس و گری رووکن به خاطر کشف microRNA و نقش آن در تنظیم ژن پس از رونویسی اعطا شد.

جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۴ به کشف microRNA اهدا شد.

به گزارش رویداد ۳۶۰ به نقل از گاردین، جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشکی ۲۰۲۴ به دو دانشمند برجسته، ویکتور آمبروس و گری رووکن، برای کشف microRNA و نقش آن در تنظیم ژن‌های پس از رونویسی اعطا شد. این خبر توسط مجمع نوبل در مؤسسه کارولینسکا در استکهلم، سوئد، اعلام شد.

این دو دانشمند در مجموع ۱۱ میلیون کرون سوئدی (حدود ۸۱۰,۰۰۰ پوند) از این جایزه را به اشتراک خواهند گذاشت. جایزه نوبل پزشکی امسال، ۱۱۵مین جایزه‌ای است که از سال ۱۹۰۱ تاکنون در این رشته اهدا شده است. تا امروز از ۲۲۹ برنده نوبل، تنها ۱۳ نفر زن بوده‌اند.

برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۴

کمیته نوبل از “کشف پیشگامانه” بیولوژیست‌های آمریکایی تقدیر کرد و گفت که این کشف “بعد کاملاً جدیدی به تنظیم ژن‌ها” را نمایان کرده است.

ویکتور آمبروس، استاد علوم طبیعی در دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست، تحقیقاتی را که موجب دریافت جایزه‌اش شد در دانشگاه هاروارد انجام داد. گری رووکن نیز تحقیقات خود را در بیمارستان عمومی ماساچوست انجام داده و استاد ژنتیک در دانشکده پزشکی هاروارد است. این کشف نشان داد که:

ژنوم انسان بیش از هزار microRNA را رمزگذاری می‌کند.

کمیته در بیانیه‌ای که کار این دو دانشمند را توضیح می‌دهد، اعلام کرد: “اطلاعات ذخیره‌شده در کروموزوم‌های ما می‌تواند به یک دفترچه راهنما برای تمام سلول‌های بدن ما تشبیه شود. هر سلول حاوی همان کروموزوم‌هاست، بنابراین هر سلول دقیقاً همان مجموعه ژن‌ها و دقیقاً همان مجموعه دستورالعمل‌ها را دارد.”

با این حال، انواع مختلف سلول‌ها – مانند سلول‌های عضلانی و عصبی – ویژگی‌های متفاوتی دارند. این دو بیولوژیست در طول دوران حرفه‌ای خود به بررسی چگونگی بروز این تفاوت‌ها پرداخته‌اند.

کمیته افزود: “پاسخ در تنظیم ژن‌ها نهفته است، که به هر سلول این امکان را می‌دهد که تنها دستورالعمل‌های مرتبط را انتخاب کند.  تنظیم ژن ها این اطمینان را می‌دهد که تنها مجموعه صحیح ژن‌ها در هر نوع سلول فعال باشد.”

تنظیم ژن‌ها توسط microRNA به تکامل موجودات پیچیده‌تر کمک کرده است. اگر تنظیم ژن‌ها به اشتباه برود، می‌تواند منجر به سرطان و سایر بیماری‌هایی شود که در انسان‌ها و دیگر حیوانات دیده می‌شود، مانند اختلالات شنوایی و بیماری‌های اسکلتی. این کشف نشان داد که ژنوم انسان بیش از ۱,۰۰۰ microRNA را رمزگذاری می‌کند.

در کارهای اولیه خود، این دو پژوهشگر به بررسی ترکیب ژنتیکی کرم گرد کوچک به طول ۱ میلی‌متر، C. elegans، پرداختند. با وجود اندازه کوچک، این کرم دارای انواع مختلف سلول‌های تخصصی، مانند سلول‌های عصبی و عضلانی است که در حیوانات بزرگ‌تر و پیچیده‌تر نیز یافت می‌شود و این موضوع آن را به مدلی مفید برای بررسی چگونگی توسعه و بلوغ بافت‌ها در موجودات چندسلولی تبدیل می‌کند.

سال گذشته، این جایزه به کاتالین کاریکو و درو ویسمن برای کارشان در زمینه واکسن‌های mRNA، ابزاری حیاتی برای محدود کردن شیوع کووید-۱۹، اهدا شد. به دنبال اعلام این جایزه، جایزه نوبل در فیزیک در روز سه‌شنبه و جایزه شیمی در روز چهارشنبه اعلام خواهد شد.