ده نکته مهم لایحه بودجه ۱۴۰۴
لایحه بودجه ۱۴۰۴ با رویکردی شفافتر از سالهای گذشته به مجلس ارائه شده است. در این لایحه، شکاف میان درآمدها و هزینهها بیشتر نمایان شده و دولت با چالشهای مهمی از جمله کسری بودجه پنهان، تحقق درآمدهای نفتی، و وابستگی به استقراض روبهرو است. ده نکته مهم لایحه بودجه ۱۴۰۴ را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
به گزارش رویداد ۳۶۰ به نقل از ایران جیب، لایحه بودجه ۱۴۰۴ در شرایطی به مجلس تقدیم شده که اقتصاد ایران همچنان با تورم بالا، ناترازی در نظام بانکی و انرژی، و شوکهای ارزی دستبهگریبان است. این سند مالی با هدف شفافیت بیشتر، تلاش کرده است برخی از مصارف خارج از بودجه سالهای پیش را بهطور رسمی در اعتبارات هزینهای بگنجاند. با وجود افزایش ۴۲ درصدی درآمدها، رشد ۵۵ درصدی هزینهها، و شکاف ۱۸۰۵ هزار میلیارد تومانی میان این دو بخش، دولت با چالش تأمین مالی روبهرو است؛ چالشی که در صورت مدیریت نادرست، میتواند مشکلات اقتصادی را تشدید کند. لیست ده نکته مهم لایحه بودجه ۱۴۰۴ را در ادامه مطالعه خواهید کرد.
۱. کسری ۱۸۰۵ هزار میلیارد تومانی بهدلیل شفافیت نمایان شد
در بودجه ۱۴۰۴، درآمدها ۴۲ درصد و اعتبارات هزینهای ۵۵ درصد افزایش یافتهاند که باعث شکاف بیشتری بین این دو بخش شده و کسری تراز عملیاتی را به ۱۸۰۵ هزار میلیارد تومان رسانده است. با گنجاندن مصارف خارج از بودجه در سند جدید، اکنون تصویری شفافتر از هزینههای واقعی دولت ارائه شده است. این کسری بزرگتر از آن چیزی است که در سالهای گذشته محاسبه میشد.
۲. چالش اصلی: کسری پنهان
علاوه بر کسری تراز عملیاتی، مشکل اصلی بودجه، کسری پنهان است؛ یعنی بخشی از کسری که حتی با استقراض و انتشار اوراق تأمین نمیشود و ممکن است دولت را در پرداخت هزینههای خود در سال آینده با مشکل مواجه کند. لايحه ۱۴۰۴ معادل ۷۷۱ هزار میلیارد تومان کسری آشکار نیز پیشبینی کرده است.
۳. درآمدهای مالیاتی محقق خواهد شد
به دلیل هوشمندسازی نظام مالیاتی و تورم موجود، پیشبینی میشود ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی سال ۱۴۰۴ بهطور کامل محقق شود. همچنین در صورت افزایش نرخ ارز و واردات خودرو، تحقق درآمدهای گمرکی نیز افزایش خواهد یافت.
۴. درآمدهای نفتی بیشبرآوردی دارند
برآوردها نشان میدهند که منابع نفتی در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۴۰ هزار میلیارد تومان بوده است. با این حال، پیشبینی دولت برای سال ۱۴۰۴ معادل ۹۰ هزار میلیارد تومان بیشبرآوردی دارد و تحقق کامل این ارقام محل تردید است.
۵. استقراض دولت از صندوق توسعه ملی افزایش مییابد
در سال ۱۴۰۳، دولت ۳۵۰ هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه برداشت کرد. برای سال ۱۴۰۴ نیز پیشبینی میشود استقراض دولت به ۴۴۰ هزار میلیارد تومان برسد که ۱۰۱ هزار میلیارد تومان بیشتر از پیشبینی اولیه است.
۶. درآمد واگذاریها کسری دارد
با توجه به واگذاریهای آتی، از جمله فروش اقساطی هلدینگ خلیج فارس، انتظار میرود دولت در سال ۱۴۰۴ حداکثر ۸۵ هزار میلیارد تومان از این محل درآمد کسب کند. این رقم ۵۰ هزار میلیارد تومان کمتر از پیشبینی اولیه دولت است.
۷. فروش اوراق بدهی بهطور کامل محقق خواهد شد
با توجه به تقاضای بانکها و صندوقهای درآمد ثابت، انتشار اوراق بدهی در سال ۱۴۰۴ مطابق برنامهریزیها محقق میشود. در مجموع ۵۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی جدید منتشر خواهد شد.
۸. بخشی از اوراق بدهی فقط بدهیهای قبلی را جایگزین میکند
دولت قصد دارد ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از بدهیهای خود را از طریق اوراق اسلامی جایگزین کند. این اوراق وارد بازار نمیشوند و فقط بین بانکها و بانک مرکزی مبادله میشوند، در نتیجه نقش مستقیمی در تأمین مالی نخواهند داشت.
۹. رشد اقتصادی همچنان پایین خواهد بود
با وجود برآورد ۴.۵ درصدی رشد اقتصادی در سالهای گذشته، رشد اقتصادی بدون نفت در بهار ۱۴۰۳ به ۲.۵ درصد کاهش یافت. مرکز پژوهشهای مجلس پیشبینی کرده که در سال ۱۴۰۴، در صورت تحقق تمام پیشفرضهای بودجه، رشد اقتصادی ۰.۸ درصد افزایش یابد.
۱۰. بودجه ۱۴۰۴ تأثیری بر کاهش فقر و ضریب جینی نخواهد داشت
برآوردها نشان میدهد که تصمیمات بودجه ۱۴۰۴، تورم را تنها ۱.۲ درصد کاهش خواهد داد. با این حال، نرخ فقر و ضریب جینی (شاخص نابرابری درآمدی) تغییر چندانی نخواهند داشت و همچنان در وضعیت قبلی باقی خواهند ماند.
مطالعه بیشتر:
- نکات بودجه دولت پزشکیان / گامی بهسوی شفافیت
- پرداخت مستقیم یارانه نقدی و مستمری خانوارها در بودجه ۱۴۰۴
- آیا مبلغ یارانه ۱۴۰۴ تغییر می کند؟ از افزایش بودجه تا بازبینی جدید وزارت رفاه
انتهای پیام
