رقابت ایران با آمریکا بر سر صادرات پسته به اروپا به کجا رسید؟
اتحادیه اروپا اخیراً با ارسال نامههایی به وزارت جهاد کشاورزی ایران، صادرکنندگان مواد غذایی را به دلیل عدم رعایت استانداردهای این اتحادیه تهدید به تحریم کرده است. فعالان اقتصادی این تهدیدها را به رقابتهای سیاسی با آمریکا نسبت میدهند. همچنین، سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا در مورد کیفیت پسته صادراتی ایران هشدار داده است. ایران پس از آمریکا دومین صادرکننده پسته به اروپا در ماه های نخستین ۲۰۲۴ بوده است. آیا این تهدیدات به رقابت ایران با آمریکا بر سر صادرات پسته به اروپا مربوط است؟
به گزارش رویداد ۳۶۰ به نقل از اقتصاد آنلاین، در روزهای اخیر، اتحادیه اروپا با ارسال نامههایی به دولت ایران و وزارت جهاد کشاورزی، صادرکنندگان مواد غذایی ایران را به دلیل عدم رعایت استانداردهای این اتحادیه تهدید به تحریم کرده است. این تهدیدات در حالی صورت میگیرد که فعالان اقتصادی در بخش صادرات مواد غذایی، آن را بیشتر به رقابتهای سیاسی و اقتصادی با آمریکا نسبت میدهند. سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا، که زیرمجموعه اتحادیه اروپاست، بهطور خاص به کیفیت پسته صادراتی ایران اشاره کرده و تذکراتی را در این زمینه صادر کرده است. این هشدارها، به گفته برخی منابع، برای نخستین بار نبوده و پیش از این نیز مشکلات مشابهی مطرح شده بود.
موضوع آلودگی پسته ایران به آفلاتوکسین موضوع جدیدی نیست. تحقیقات اولیه بر روی آفلاتوکسین در پسته در دهه ۵۰ با پشتیبانی شرکت صادرات پسته ایران و توسط بخش باغبانی دانشگاه اصفهان انجام شد اما در همان زمان این مبحث رها شد و بررسی آن جزو خطوط قرمز قرار گرفت. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان تاکید میکنند از نظر ساختاری، بررسی و حل موارد آلودگی پسته باید بر عهده موسسه تحقیقات پسته باشد و نقش این موسسه انکار ناپذیر است. چنانکه در ایالات متحده آمریکا قبل از شروع به باغریزی تجاری پسته، موسسه تحقیقاتی چیکو وابسته به دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، طی ۳ نسل و به مدت ۶۰ سال مسائل فرآروی صنعت پسته را بررسی و اصول راهبردی ایجاد این صنعت را مدون کرد.
رقابت ایران با آمریکا بر سر صادرات پسته
آلمان بزرگترین وارد کننده پسته از ایران در ۳ ماهه نخست ۲۰۲۴ بوده است. همچنین از کل صادرات ۳۴ میلیون یورویی پسته ایران به اروپا در این دوره، ۷۱ درصد برابر با ۲۴.۳ میلیون یورو مربوط به واردات آلمان از ایران بوده است. ایران پس از آمریکا دومین صادرکننده پسته به اروپا در ۳ ماهه نخست ۲۰۲۴ بوده است. البته این رقابت بر سر صادرات پسته به اروپا تازگی ندارد و مساله ای دیرینه است. صادرات پسته آمریکا به اتحادیه اروپا در این دوره ۲۴۳ میلیون یورو بوده است.
دستگاه دیپلماسی و وزارت جهاد کشاورزی کم کاری میکنند
ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون گفت: در خصوص موضوع بهداشتی پسته لازم است سازمان حفظ نباتات جهادکشاورزی ایران پاسخگو باشد اما دیدگاه ما این است که چون ما در پسته یک رقیبی به اسم آمریکا را برای خودمان تراشیدیم، بخش عمدهای از موضوع عدم رعایت استانداردها ناشی از بازیهای سیاسی است نه بازیهای فنی و واقعاً کارشناسی. معتقد هستم که بخشی از این مشکل را باید دستگاه دیپلماسی اقتصادی ما حل و فصل کند. اینکه ممکن است بعضی از کالاها و محمولههای صادراتی ما دچار آفلاتوکسین باشند -که البته احتمال این موضوع بسیار ضعیف است- بیشتر ناشی از مسائل و مشکلات حمل و نقل و پخش کالاست که باید به این مهم توجه کرد. ضمن اینکه باید ما برای اینکه جلوی این بهانههای بیخود را بگیریم سازمان حفظ نباتات در صدور گواهینامههای بهداشتی مقداری سختگیرانهتر عمل بکند.
قاسمی اضافه کرد:
هرچند که ممکن است نظارتهای داخلی سختگیرانه، آسیب کوچکی به صادرات بزند اما در میان مدت و دراز مدت بازارهای ما را حفظ میکند. یعنی لازم است خودمان اینجا دقت بیشتری بکنیم.
دومین موضوع، مسائل مربوط به حمل و نقل کالاست. چون به خاطر تحریمهای ظالمانه مثلاً ما الان خط مستقیم به اروپا نداریم و باید از کانالهای مختلف ورود پیدا کنیم، به همین علت در بحث حمل و نقل و بازاررسانی مشکل داریم. به همین خاطر دستگاه دیپلماسی اقتصادی ما هم باید با کمک وزارت امور خارجه و وزارت جهاد کشاورزی کمی جدیتر ورود کنند تا مساله حل شود. چرا که ایران در بازار خشکبار جهانی، رقبایی دارد که همین رقبا ما را تحریم کردند و طبیعی است از همه ابزارها استفاده میکنند که ما را از بازار بیرون کنند.
این مقام مسئول در اتاق تعاون ایران تصریح کرد:
لازم است دولت به این موضوع توجه ویژه کند. طبیعی است که ما بازار را به سختی به دست میآوریم و نباید اجازه بدهیم به آسانی از دست برود. بخش عمدهای از محصول پسته ایران ما حداقل ۱۰۰ هزار تن صادر میشود و اگر این ۱۰۰ هزار تن صادر نشود آسیبش را در درجه اول تولید کننده و باغدار میبیند و باید مراقبت ویژه از این مورد بکنیم. پسته کالایی است که این بازیها را بر سرش در میآورند ولی چون ما بزرگترین صادرکننده پسته در دنیا هستیم و دنیا نیاز به پسته ما دارد نمیتوانند کامل آن را ممنوع کنند. اما این هشدارها به نظر من ترفندهایی برای خارج کردن ما از بازار است و لازم است هوشمندانهتر عمل کنیم. اینگونه هم نیست همین الان جلویش را بگیرند و بگویند پسته ایران نباید صادر شود چرا که نمیتوانند. اما ما هم تلاشمان را میکنیم که جلوی این بازیها را بگیریم ولی صف اول این مذاکرات دولتمردان هستند و ما هم چانه زنی خود را انجام میدهیم.
مطالعه بیشتر:
- چگونه صادرات زعفران افغانستان بیشتر از تولیدش است؟ پشت پرده قاچاق زعفران
- تولید حدود ۱.۳ میلیون تنی انار در ایران و سهم پایین صادرات
- نقش یوان چین در اقتصاد ایران / راهی برای دور زدن تحریمها و تقویت روابط تجاری ایران و چین
انتهای مطلب
