مقایسه بازار مسکن ایران و آذربایجان / قدرت خرید مسکن در آذربایجان ۲۰ پله بالاتر از ایران
بررسی های جدید از وضعیت بازار مسکن ایران و آذربایجان نشان میدهد قدرت خرید خانه در آذربایجان با اختلاف ۲۰ پله، شرایط به مراتب بهتری نسبت به ایران دارد.
به گزارش رویداد 360 به نقل از تجارت نیوز، تفاوت شرایط سختی خرید مسکت در بازار مسکن ایران و آذربایجان با توجه به فاکتور های دیگر واقعا عجیب است. این تفاوت چشمگیر در شرایطی است که هر دو کشور با چالشهای ناشی از تورم جهانی دست و پنجه نرم می کنند، اما شاخص های اقتصادی، فاصله معناداری را بین آنها رقم زده است.
سختی خرید مسکن: ایران رتبه ۱۲، آذربایجان رتبه ۳۲
بر اساس دادههای پایگاه Numbeo در سال ۲۰۲۴، نسبت قیمت مسکن به درآمد خانوارها در ایران به ۲۳.۴ برابر رسیده و این کشور را در رتبه ۱۲ جهانی از نظر دشواری خرید خانه قرار داده است. در مقابل، جمهوری آذربایجان با نسبت ۱۴.۸ برابری، رتبه ۳۲ را به خود اختصاص داده است. به بیان ساده، شهروندان آذربایجانی با پسانداز کل درآمد خود، پس از ۱۴.۸ سال صاحب خانه میشوند، درحالیکه این عدد برای ایرانیان به ۲۳.۴ سال میرسد.
تورم؛ عامل کلیدی اختلاف قیمتها
نرخ تورم بهعنوان یکی از متغیرهای تأثیرگذار بر بازار مسکن، در ایران و آذربایجان مسیرهای متفاوتی را طی کرده است. گزارش TradinEconomic حاکی از آن است که تورم آذربایجان در نوامبر ۲۰۲۴ به ۴.۴٪ رسید، درحالیکه نرخ تورم ایران در اکتبر همین سال ۳۴.۵٪ و در آذرماه ۳۲.۵٪ اعلام شد. این شکاف قابلتوجه تورمی، فشار بیشتری بر هزینههای خرید مسکن در ایران وارد کرده است.
قیمت مسکن در تهران از باکو پیشی گرفت
اگرچه میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در مراکز شهری آذربایجان (۱۸۸۹ دلار) بالاتر از ایران (۱۲۶۴ دلار) است، اما این روند در پایتختهای دو کشور معکوس شده است. دادههای Numbeo نشان میدهد متوسط قیمت هر مترمربع در مرکز تهران به ۲۰۵۶ دلار میرسد، درحالیکه این عدد در باکو ۲۰۳۷ دلار است. در خارج از مراکز شهری نیز قیمت مسکن در تهران (۱۴۰۷ دلار) نسبت به باکو (۱۰۱۱ دلار) همچنان بالاتر است.
شاخص قیمت به درآمد در آذربایجان ۴۰٪ پایین تر از ایران است.
تورم کنترل شده تر در آذربایجان به ثبات نسبی بازار مسکن کمک کرده است.
این گزارش نشان میدهد که بهبود قدرت خرید مسکن تنها به کاهش قیمتها وابسته نیست، بلکه نقش متغیرهایی مانند درآمد واقعی خانوارها و کنترل تورم در این زمینه حیاتی است. در شرایطی که ایران با چالشهای اقتصادی عمیقتری روبه روست، الگوبرداری از تجربه کشورهای همسایه ممکن است راهکاری برای کاهش فشار بر بازار مسکن باشد.
بازار مسکن ایران و آذربایجان
مقایسه درآمدها و تسهیلات بانکی: چرا خرید مسکن در آذربایجان دستیافتنی تر است؟
درآمد ماهانه: شکاف ۷۵ درصدی بین ایران و آذربایجان
بر اساس دادههای Numbeo، متوسط درآمد خالص ماهانه (پس از کسر مالیات) در ایران ۲۵۷.۰۴ دلار (معادل ≈۱۰.۵ میلیون تومان) است، درحالیکه این رقم برای شهروندان آذربایجان به ۴۵۱.۶۷ دلار (≈۳۶ میلیون و ۱۳۳ هزار تومان) میرسد. این اختلاف ۷۵ درصدی درآمدها، یکی از دلایل اصلی تفاوت فاحش در قدرت خرید مسکن بین دو کشور است.
🔍 نکته کلیدی: درآمد بالاتر در آذربایجان، حتی با وجود قیمتهای نسبی بالاتر مسکن، امکان پس انداز و خرید خانه را برای شهروندان این کشور تسهیل میکند.
وام مسکن در آذربایجان: سود ۴ تا ۸ درصدی و بازپرداخت ۳۰ ساله
بررسی ها از شرایط وام های مسکن در آذربایجان نشان میدهد:
- مبلغ وام: تا سقف ۱۵۰ هزار منات آذربایجان (≈۷.۳۲ میلیارد تومان).
- بازپرداخت: بین ۳ تا ۲۵ سال، با امکان تمدید تا ۳۰ سال برای وامهای ترجیحی.
- سود سالانه: حداکثر ۸٪ برای وامهای معمولی و ۴٪ برای وامهای ترجیحی.
- پیش پرداخت: تنها ۳۰٪ از ارزش ملک.
وامهای ترجیحی برای اقشار خاص:
بانکهای آذربایجان به گروههایی مانند خانواده شهدا، کارمندان دولت با سابقه ۳+ سال، روزنامه نگاران ثبت شده، ورزشکاران قهرمان و دارندگان مدرک دکتری، وام هایی با سود ۴٪ و بازپرداخت ۳۰ ساله ارائه میدهند.
وام مسکن در ایران: سود ۲۲.۵٪ و بازپرداخت ۱۲ ساله!
در مقابل، شرایط وام مسکن در ایران به مراتب سختگیرانهتر است:
- مبلغ وام: حداکثر ۸۰۰ میلیون تومان (≈۱۸ هزار دلار).
- بازپرداخت: ۱۲ سال (تا ۲۰ سال برای ایثارگران).
- سود سالانه: ۲۲.۵٪ بدون تغییرات اساسی در سالهای اخیر.
چالش اصلی:
با توجه به قیمت بالای مسکن در ایران (به ویژه در کلان شهرها)، حتی وام ۸۰۰ میلیون تومانی نیز تنها بخش کوچکی از هزینه خرید را پوشش میدهد. از سوی دیگر، سود بالا و مدت کوتاه بازپرداخت، فشار مالی مضاعفی بر خریداران وارد میکند.
درآمد بالاتر + تسهیلات مناسب تر = دسترسی آسان تر به مسکن
آذربایجان با ترکیب درآمدهای بالاتر (۳۶ میلیون تومان در ماه) و وامهای کم بهره (۴ تا ۸٪)، امکان خرید مسکن را حتی با وجود قیمتهای نسبی بالاتر، برای شهروندانش فراهم کرده است.
در ایران، اما درآمد پایینتر (≈۱۰.۵ میلیون تومان) همراه با وامهای پُربهره (۲۲.۵٪) و بازپرداخت کوتاه مدت، دسترسی به مسکن را به معضلی بزرگ تبدیل کرده است.
تفاوت در سیاستهای بانکی و حمایت از اقشار خاص در آذربایجان، نشان میدهد که کنترل نرخ سود وامها و افزایش مدت بازپرداخت میتواند به بهبود دسترسی به مسکن کمک کند. این درحالی است که در ایران، نهتنها سقف وامها پاسخگوی قیمتهای بازار نیست، بلکه تورم بالا و رشد ناکافی درآمدها نیز بر عمق بحران افزوده است.
مطالعه بیشتر:
- استارت ثبت‌نام وام رهن مسکن ۱۴۰۳ / مهلت ثبت‌نام، سامانه tem.mrud.ir و محاسبه اقساط
- حق مسکن و خواروبار ۲ میلیون تومانی کارگران چه دردی را دوا می کند؟
- فروش اقساطی ۷۵ هزار واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن آغاز شد
انتهای پیام
