بحران سلامت روان و چالشهای اقتصادی ایران: از کاهش بهره وری نیروی کار تا تهدید رشد ملی

با گذشت چند سال از همهگیری کرونا، ایران همچنان با چالشهای عمیق سلامت روان و تأثیرات اقتصادی آن دستوپنجه نرم میکند. به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، بیماریهای روانی پس از اختلالات اسکلتی، دومین عامل شایع ناتوانی در کشور محسوب میشوند. این بحران نه تنها سلامت عمومی را تهدید میکند، بلکه با کاهش بهرهوری نیروی کار و افزایش هزینههای درمان، رشد اقتصادی ایران را نیز به مخاطره انداخته است.
به گزارش رویداد 360، به گفته علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بیماری های روانی پی از اختلالات اسکلتی دومین عامل شایع ناتوانی در ایران محسوب می شوند و این بحران علاوه بر تهدید سلامت عمومی با کاهش بهره وری نیوری کار و افزایش هزینه های درمانف رشد اقتصادی ایران را به مخاطره انداخته است. نیروی انسانی به عنوان سرمایه اصلی یک کشور برای رشد اقتصادی در صورت عدم بهره مندی از سلامت روانی و جسمی نمی تواند به عنوان موتور محرکه ی اقتصاد عمل کند.
کووید ۱۹ و تشدید بحران روانی
کووید طولانی و عوارضی مانند افسردگی، اضطراب، و اختلالات تمرکز، بار بیماریهای روانی را در ایران افزایش داده است. به گفته علیرضا زالی، سوگهای فروخفته ناشی از مرگومیرهای کرونایی و عدم برگزاری مراسم سنتی، به ویژه در خانوادههای ایرانی، به عنوان یک عامل تشدیدکننده نقش دارد.
۴ تا ۸ درصد کودکان ایرانی از اختلالات بیشفعالی و کمتوجهی رنج میبرند، آماری که زنگ خطر را برای نسل آینده نیروی کار کشور به صدا درآورده است.
اقتصاد ایران و سلامت روان: چرخه معیوب
خط فقر، بیکاری، و نابرابری به عنوان موتورهای محرک بیماریهای روانی در ایران عمل میکنند. در واقع مشکلات اقتصادی منتهی به بحران های اجتماعی و روانی شده و سلامت فردی و اجتماعی افراد جامعه را به مخاطره انداخته است.
افزایش خشونتهای خیابانی، طلاق، و مهاجرت نخبگان نشاندهنده فشار روانی فزاینده بر جامعه است. اگر امروز هشدار متخصصان در این زمینه جدی گرفته نشود و در جهت بهبود شرایط اقتصادی اقداماتی صورت نگیرد، این روند پیامدهای بسیار بدتری برای جامعه و آینده کشور خواهد داشت.

سلامت روان و اقتصاد ایران
انگ اجتماعی مراجعه به روانپزشک باعث شده آمار واقعی مبتلایان به اختلالات روانی در هالهای از ابهام باقی بماند. کارشناسان هشدار میدهند آمار رسمی تنها نوک کوه یخ است. در واقع تمام این نگرانی با توجه به آن قسمتی از آمار است که به طور رسمی جمع آوری شده است.
هشدار سازمان ملل: رشد اقتصادی به قیمت فروپاشی روانی
اولیویه دی شوتر، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فقر، در آخرین تحلیل خود اعلام کرد:
- سیاستهای رشد محور بدون توجه به عدالت اجتماعی، موجی از بیماریهای روانی را در میان اقشار کمدرآمد ایجاد کرده است.
- افراد فقیر ۳ برابر بیشتر از ثروتمندان در معرض افسردگی و اضطراب قرار دارند.
- اشتغال ناپایدار (قراردادهای موقت، دستمزد ناکافی، و ناامنی شغلی) به عنوان یکی از عوامل کلیدی آسیبزای روانی شناسایی شده است.
بیشتر بخوانید:
تأثیرات متقابل سلامت روان و اقتصاد ایران بر یکدیگر
رابطه سلامت روان و اقتصاد به صورت دوسویه بوده و نه تنها مشکلات اقتصادی منجر به خطرافتادن سلامت روانی جامعه شده بلکه از سوی مشکلات سلامت روان نیز بر اقتصاد اثر گذاشته و موجب عدم تحقق رشد اقتصادی می شوند.
کاهش ۳۰ درصدی بهرهوری نیروی کار بر اثر اختلالات روانی (برآورد سازمان جهانی کار).
مهاجرت سالانه ۱۵۰ هزار متخصص ایرانی به دلیل فشارهای اقتصادی و روانی.
هزینههای مستقیم درمان اختلالات روانی سالانه رقمی بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان بر سیستم سلامت تحمیل میکند.

سلامت روان و اقتصاد ایران
راهکارهای اقتصادی برای خروج از بحران
دی شوتر برای بهبود همزمان سلامت روان و اقتصاد پیشنهاد میدهد:
- ایجاد مشاغل پایدار با دستمزدهای عادلانه مطابق استانداردهای بینالمللی.
- تقویت حمایتهای اجتماعی مانند بیمه بیکاری جامع و درآمد پایه جهانی.
- ادغام سیاستهای سلامت روان در برنامههای توسعه اقتصادی دولت.
بحران سلامت روان در ایران تنها یک چالش بهداشتی نیست، بلکه تهدیدی جدی برای ثبات اقتصادی و توان رقابتی کشور محسوب میشود. بدون سرمایهگذاری در زیرساختهای روانی اجتماعی، دستیابی به اهداف توسعه پایدار غیرممکن خواهد بود. این بحران نیازمند عزم ملی و بازنگری در الگوهای رشد اقتصادی است.
انتهای پیام